Ben ik thuisfront?

‘Thuisfront’ is volgens Wolters’ woordenboek onzijdig en kan twee dingen betekenen: ‘gezamenlijke plaatselijke organisaties van de burgerbevolking in oorlogstijd’ en ‘dergelijke organisatie in vredestijd voor steun aan dienstplichtigen.’ Het woordenboek waar ik dit uit haal komt uit 1988, dus de tweede optie is niet meer helemaal actueel. Bovendien wil ik er graag een derde aan toevoegen: de thuissituatie van een militair die achterblijft als hij of zij op uitzending gaat.

Een deel van u valt onder de tweede optie omdat u uw diensttijd vervult heeft, een ander deel valt onder optie drie, gevraagd of ongevraagd, in de schoot geworpen of niet. Voor mij geldt dat het ongevraagd is en dat ik het in mijn schoot geworpen heb gekregen. Ik voel me dan ook helemaal geen thuisfront. Mijn partner ging in 2001 naar Bosnië, hij zat er van begin mei tot en met november. In september, toen de aanslagen in Amerika plaatsvonden, was hij thuis in Gaanderen.

Ik zal mijn situatie even schetsen op dat moment: Ik was 11 en zat in groep 7 van openbare basisschool De Pannebakker in Nieuwe Tonge. Het was dinsdagmiddag en ik had met wat vriendjes en vriendinnetjes afgesproken om bij een vriendinnetje te gaan spelen. De school was om 15.15 uur uit en met z’n zessen holden we naar haar huis. Daar aangekomen stond de tv aan en rookten er twee torens op het beeld. Ik zal nooit vergeten wat haar moeder zei: “half New York staat in de fik!”, en wat ik dacht: “New York is vrij groot, het zal wel mee vallen.” Wij gingen spelen en pas uren later, ’s avonds thuis, drong de ernst van de situatie door tot mijn kinderbrein. Ongeveer toen ik bij dat vriendinnetje thuis kwam, stampte Peter zijn moeder, die boven hem woonde, op de trap. Dat deed ze alleen als er echt iets aan de hand was en hij nu moest komen. Ze wilde hem hetzelfde laten zien als wat zoveel anderen op dat moment ook aan het aanschouwen waren.

Zijn moeder, inmiddels mijn schoonmoeder, beschouw ik meer als thuisfront. Haar man, oudste en jongste zoon zijn op uitzending geweest. Mijn schoonvader, die ik nooit gekend heb, is met de TRIS naar Suriname gegaan, mijn zwager en Peter hebben allebei in Bosnië gediend. De een in SFOR 2, de ander in SFOR 10. Mijn zwager heeft nog steeds helemaal niks met het veteraan zijn, Peter toen ik hem leerde kennen in 2011 ook niet. Hij liep bij gelegenheden wel met de speld op, ooit zelfs voor een gouden harp aangezien, maar dat was het dan ook wel. Tot we een keer samen bij de SVON binnenstapten tijdens de lokale veterendag. Vanaf dat moment ging het snel, kwam hij er steeds vaker en zat een jaar later in het bestuur. Zijn werk doet hij met veel plezier en ik ondersteun hem waar ik dat kan en wil. Bovendien ben ik inmiddels zelf ook als vrijwilliger betrokken door het maken van dit magazine.

Ben ik betrokken bij het militaire verleden van mijn vriend? Ja. Ben ik thuisfront? Ja, sec gezien wel. Voel ik me ook zo? Nee. Mijn schoonmoeder heeft twee rozenspelden gekregen als thuisfront zijnde, een voor elke uitzending van haar zoons. Een paar jaar geleden bood ze mij er een aan, ik hoefde hem niet want het voelde niet alsof ik er recht op heb. Inmiddels hebben mijn vriend en ik het vaker over Bosnië gehad en zou ik graag eens naar het gebied gaan waar hij zijn uitzending gedraaid heeft, om een indruk te krijgen. Daarnaast word ik bij tijd en wijle wel eens gek van hoe hij met militaire – en veteranenzaken bezig is, meestal omdat het me boven de pet gaat of omdat ik vind dat ik er ook nog ben. Maar al snel probeer ik dat ook weer los te laten: het is iets wat ik waarschijnlijk niet snap omdat ik er niet volledig in zit. Misschien ben ik toch meer thuisfront dan ik zelf denk. Toch mijn schoonmoeder maar eens om die roos vragen…